Nguyên nhân gây hẹp van tim: Biết để điều trị hiệu quả

Hẹp van tim có thể gây ra bởi nhiều nguyên nhân khác nhau như vôi hóa van tim,viêm nội tâm mạc, tim bẩm sinh… Tùy thuộc mức độ tổn thương van tim mà có thể điều trị bằng thuốc hoặc phẫu thuật để tránh các biến chứng nguy hiểm như rung nhĩ, suy tim, đột quỵ…

Vôi hóa van tim là nguyên nhân hàng đầu gây hẹp van tim

Vôi hóa van tim là tình trạng van bị tổn thương, tạo điều kiện cho các mảng Canxi, mô mỡ và các khoáng chất lắng đọng tại các van. Điều này làm van tim cứng và hẹp lại, đóng mở kém linh hoạt hơn, dẫn đến hẹp van, làm ảnh hưởng tới lưu động của dòng máu khi qua van. Bệnh thường xảy ra ở những người có bệnh van động mạch chủ bẩm sinh như van động mạch chủ chỉ có 2 lá van thay vì 3 lá.

Hẹp van tim là bệnh lý có thể gặp phải ở mọi lứa tuổi

Viêm nội tâm mạc, thấp khớp do liên cầu nhóm A

Sốt thấp khớp xảy ra sau khi người bệnh bị viêm họng do liên cầu khuẩn beta tan huyết nhóm A gây ra. Đây là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây ra các vấn đề về van tim. Khi có sốt thấp khớp, các mô sẹo sẽ hình thành trên van động mạch chủ. Mô sẹo đơn thuần có thể thu hẹp van động mạch chủ và dẫn đến hẹp van. Ngoài ra, mô sẹo này cũng có thể tạo ra một bề mặt thô ráp làm tăng lắng đọng cặn canxi, góp phần gây hẹp van động mạch chủ.

Liên cầu khuẩn tan huyết nhóm A cũng gây nhiễm trùng màng trong tim dẫn đến viêm nội tâm mạc làm tổn thương, làm hẹp van tim. Bệnh thường gặp ở van 2 lá rồi đến van động mạch chủ, van 3 lá và động phổi thường ít gặp hơn.

Khuyết tật tim bẩm sinh

Một số khuyết tật tim bẩm sinh như van dị dạng, van hình dù, teo van 3 lá… đều có thể gây ra hẹp van tim. Các khiếm khuyết này không gây ra bất kỳ vấn đề hay triệu chứng nào cho đến tuổi trưởng thành. Khi bắt đầu xuất hiện các triệu chứng hẹp hở van tim như ho, khó thở, đau ngực, mệt mỏi… người bệnh có thể được chỉ định dùng thuốc điều trị, phẫu thuật sửa chữa hoặc thay thế van tim.

Nếu bị khuyết tật van tim bẩm sinh, bạn cần theo dõi các triệu chứng bất thường có thể xảy ra và đi khám lại để đánh giá chức năng van tim, từ đó có phương pháp điều trị phù hợp.

Khối u trong tim

Khối u ở tim là trường hợp rất hiếm gặp, vị trí có thể ở cơ tim, nội tâm mạc (lớp màng lót bên trong tim) hoặc ngoại tâm mạc (lớp màng bao bọc bên ngoài tim). Khối u này gây cản trở dòng máu chảy trong tim (đặc biệt ở van hai lá), gây chít hẹp van tim và làm tăng nguy cơ hình thành cục máu đông dẫn tới đột quỵ hoặc ngất.

Biến chứng của một số bệnh ít gặp

Hẹp van tim có thể là kết quả của một số bệnh lý hiếm gặp sau đây:

Hội chứng carcinoid

Hội chứng carcinoid là kết quả khi cơ thể có khối u hiếm gặp carcinoid giải phóng hóa chất vào máu gây ra một số ảnh hưởng đến mạch máu và tim. Hội chứng này khiến van tim dày lên và khiến van tim hoạt động không bình thường, dẫn đến hẹp hở van tim.

Hội chứng Noonan

Hội chứng Noonan là dạng rối loạn di truyền xảy ra từ khi mới sinh. Rối loạn di truyền này làm cản trở sự phát triển bình thường ở các bộ phận trên cơ thể con người.

Tùy vào tình trạng bệnh và thể chất của mỗi người bệnh mà hội chứng Noonan sẽ có các dấu hiệu khác nhau. Trong những triệu chứng biểu hiện của bệnh có triệu chứng liên quan đến các dị tật về tim, có thể dẫn đến bệnh lý hẹp van tim.

Bệnh Fabry

Bệnh Fabry là một rối loạn di truyền hiếm gặp, ngăn cơ thể tạo ra một loại enzyme gọi là alpha-galactosidase A. Enzyme này chịu trách nhiệm phá vỡ chất béo globotriaosylceramide (Gb3 hoặc GL-3) để tế bào của cơ thể có thể sử dụng.

Khi các phân tử chất béo này không bị phá vỡ do thiếu alpha-galactosidase, chúng sẽ tích tụ bên trong các tế bào và gây ra các triệu chứng đe dọa tính mạng như hẹp hở van tim, đột quỵ.

Tuy nhiên, đây là một rối loạn rất hiếm gặp, chỉ 1/117.000 người có thể bị ảnh hưởng, thường ảnh hưởng đến 40.000-60.00 nam giới, nữ giới ít bị ảnh hưởng bởi bệnh này hơn.

Hẹp van tim sau phẫu thuật van

Sau khi tiến hành phẫu thuật thay thế van tim, tình trạng tái hẹp hở van vẫn có thể xuất hiện ở cả van cơ học và van sinh học do huyết khối, nhiễm khuẩn, thoái hóa hoặc vôi hóa van.

Bệnh cơ tim giãn nở

Khi các buồng tim giãn ra, cơ tim không co bóp bình thường và không thể bơm máu tốt như tim khỏe mạnh. Từ đó, dẫn đến các vấn đề như hẹp hở van tim, rối loạn nhịp tim và hình thành các cục máu đông trong tim (do sự ứ trệ trong buồng thất).

Bệnh cơ tim phì đại

Cơ tim dày lên làm tim bơm máu khó hơn, lúc này máu lưu thông trong lòng mạch và van tim với áp lực lớn hơn,  nhanh và mạnh hơn. Áp lực này lâu dần làm tổn thương lên van tim, ngăn chặn van tim đóng đúng cách. Bệnh thường gặp ở van hai lá, dẫn đến các biến chứng khác như hẹp hở van tim, suy tim hay rối loạn nhịp tim.

Hẹp van tim không thể chữa khỏi hoàn toàn. Nhưng hiểu rõ và xác định được chính xác nguyên nhân gây hẹp van tim sẽ giúp bạn có phương pháp điều trị phù hợp và an tâm vui sống mỗi ngày.

Hồng Ngọc

Nguồn:

mayoclinic healthline fabrydiseasenews

Các bài viết khác

• Bệnh tim to gây suy tim và đột tử nếu không điều trị sớm
• Covid-19 gây tổn thương cơ tim nghiêm trọng ở 30% người mắc
• Dịch Covid-19 bùng phát trở lại, đây là những điều người bệnh tim mạch cần biết
• Tăng huyết áp: Tất cả những điều bạn cần biết!
• Suy tim mạn tính và cách điều trị hiệu quả, kéo dài tuổi thọ
• Hướng dẫn điều trị chuẩn cho người cao huyết áp